وجه تسمیه قلعه حسنخان(شهر قدس)

میان کرج و تهران از دیدگاه تاریخی شهر قدس همان جایی است که در گذشته «قلعه حسن خان» نامیده می‌شد. در مورد ساخت این قلعه و وجه تسمیه آن گفته می‌شود که:  در اواخر دوران قاجار یکی از میرشکاران که لقب «امیرتومان» را داشت در  سفری از تهران به کرج منطقه‌ای مناسب را برای آبادانی شناسایی کرد و آن را به تصرف خود در آورد. او با اجیر کردن و کوچاندن گروهی از اهالی خمسه این سرزمین را در اندک زمانی به منطقه‌ای آباد تبدیل می‌کند و قلعه‌ای استوار نیز برپا می کند. امیرتومان به دلیل علاقه به فرزند بزرگش «حسن خان» این قلعه را «قلعه حسن خان» نامید. امیرتومان صاحب چند فرزند به نام‌های: رضاخان، حسن خان، آقابزرگ خان، موتمرالدوله و سالار همایون بود که آنان پس از مرگ پدر، قلعه حسن خان را بین خود تقسیم کردند و به هر یک از برادران نزدیک یک دانگ رسید. در آن زمان تمام اراضی این قلعه و اطراف آن قابل کشت و زرع بود و کلاً به نواحی: چمن الماس خان، ورامینک، میاندوآب، قلعه سون، اکبر نایب، چنارسوخته و... که مجموعاً ده قطعه بوده تقسیم می‌شد. هر یک از نواحی دارای قلعه‌ای نیز بود. اما در این میان قرعه ی فال به نام قلعه حسن خان افتاد که معروف شود . امروزه با وجود تغییر نام این شهر به نام زیبا و مقدس قُدس ، مردم همچنان نام کهن آن را بر زبان می رانند . شاید تلفظ (قُدس) به علت ساکن بودن دو حرف دال و سین دشوار است و البته عزیزان آذری زبان نیز قاف را شبیه به گاف ادا می کنند و همه ی این عوامل موجب شده نام کهن همچنان به یاد بماند . این وجه تسمیه را به خانواده ی (آقای علی دمه زاده و خانم صنم یوسف نژاد و فرزندانشان )و نیز( آقا مسعود و نگار خانم ) و   (آقای قاسم اشکبوس و خانم مهناز زیدی و فرزندانشان )که در این منطقه ساکنند ، تقدیم می دارم .