معنی فاطمه

فاطِمه یک نام دخترانه دارای ریشه عربی است و معنای آن در همه فرهنگ های لغت چنین آمده است :  زنی که فرزندش را از شیر گرفته است . زنی که بچه ٔ دوساله را از شیر گرفته باشد. (غیاث ). اما ببینیم در بزرگ ترین فرهنگ لغت عرب چه آمده است : وفَطَمَ  الصبیِّ یَفْطِمه  فَطْماً ، فهو  فطیم:  فصَلَه من الرضاع. ( ترجمه : فطم الصبی . یعنی کودک را از شیر گرفت.) نام فاطمه پیش از حضرت فاطمه  همسر حضرت علی نیز به کار می رفته و در شعر جاهلی این نام موجود است .در آغاز اسلام نیز چند فاطمه وجود داشت . فاطِمة  دختر پیامبر اسلام فاطِمة  بنت أسد بن هاشم مادر علی بن أبی طالب فاطمة  بنت حمزة سید الشهداء فاطمة  بنتُ عُتْبة بن ربیعة فاطمة  بنت عبد الله بن عمرو بن عِمْران بن مَخْزُوم مادر بزرگ پیامبر در این تصویر نامهای منسوب به حضرت فاطمه وجود دارد . اما این معنی ( مادری که فرزندش را از شیر گرفته است )در فرهنگ های لغت است . حال از نگاه دیگری بدین نام بنگریم :( به ادامه مطلب بروید.)   پیروان او از آتش در امان داشته شده‌اند ششمین امام نور از پدران گرانمایه‌اش و آنان از پیامبر گرامی آورده‌اند که فرمود: ان جبرئیل قال له: ... سُمّیت فاطمة، فی الارض، [لانها] فطمت شیعتها من النار. (1) فرشته وحی برای او پیام آورد که: این دخت گرانمایه در زمین، «فاطمه» نامگذاری شد، چرا که پیروان راستین او از آتش دوزخ در امان داشته شده‌‌اند.   خدا، او و پیروانش را از آتش در امان داشته است هشتمین امام نور از پدران گرانقدرش و آنان از پیامبر آورده‌‌اند که فرمود: یا فاطمة أتدرین لمَ سُمّیتِ فاطمة؟ فاطمه جان! می‌دانی چرا به این نام، نامگذاری شده‌ای؟ قال علی علیه‌السلام: لمَ سُمّیتِ؟ امیرمومنان پرسید: چرا؟ قال: لانها فطمت هی و شیعتها من النار.(2) فرمود: بدان دلیل که او و پیروان راستین‌اش از آتش دوزخ در امان داشته شده‌اند. و نیز فرمود: سمّیت فاطمة لان الله فطمها و ذریّتها من النار، من لقی الله منهم بالتوحید و الایمان بما جئت به(3)؛ او فاطمه نامیده شده چرا که خدای جهان‌آفرین او و هر کدام از نسل پاکش که خدای را با توحیدگرایی و ایمان به آنچه من آورده‌ام، دیدار کند، همه را، از آتش در امان داشته است. و نیز از پیامبر آورده‌اند که فرمود: انّما سمّیت ابنتی فاطمة، لان الله فطمها و ذرّیتها و محبّیها عن النار(4) ؛ دخترم فاطمه تنها بدین جهت به این نام مقدّس نامیده شد که خدا او و نسل پاک و دوستداران واقعی‌اش را از آتش دوزخ در امان داشت. و نیز از پنجمین امام نور آورده‌اند که فرمود: در روز رستاخیز فاطمه علیهاالسلام بر نزدیک در دوزخ می‌ایستد و نیایش‌گرانه رو به آسمان می‌گوید: الهی و سیدی، سمّیتنی فاطمة، ... (5) خدای من! سالار من! شما نام مرا فاطمه برگزیدی و به مهر خویش مرا و دوستداران نسل مرا از آتش در امان داشتی. بار خدایا! وعده تو حقّ است و تویی که در وعده‌هایت تخلّف نمی‌ورزی. از جانب خدا ندا می‌رسد که: هان ای فاطمه! درست گفتی، من تو را بدین نام نامگذاری کردم و تو و دوستداران تو و نسل تو را که ولایت تو و نسل تو را داشته باشند، همه را از آتش دوزخ در امان داشته‌ام. درست می‌گویی، وعده‌ام حقّ است و من در وعده‌های خویش تخلّف نمی‌ورزم ... .   او را از هر ناپسندی در امان داشت از امام صادق علیه السلام روایت است که فرمود: آیا می‌دانید مفهوم واژه «فاطمه» چیست؟ یکی از شاگردان آن حضرت می‌گوید، گفتم: سرورم شما بفرمایید چیست؟ فرمود: یعنی او از بدی‌ها و ناپسندی‌ها جدا شده است.