ریشه واژه الله

  کلمه الله در اصل ال +اله بوده و همزه به خاطر کثرت استعمال حذف شده است.درباره ریشه لغت الله چند نظر وجود دارد. بعضی گفته اند این کلمه از اله گرفته شده است .عرب در دوره جاهلی خدا را می شناخته اما برایش شریک قائل می شده و چند اله داشته و الإلــه یعنی آن خدای بزرگ و برتر از سایر خدایان. گروهی دیگر بر این باورند که این کلمه از (وله) گرفته شده و اله بر وزن فعال به معنای مفعول است مانند کتاب که  به معنای مکتوب است .و اگر از وله گرفته شده باشد، وله یعنی سر گشتگی و اله یعنی سرگشته ( حیران)و یا شیداست و از این رو خدا را الله گفته اند که عقل ها در مقابل او سرگشته و شیدا می شوند. سیبویه از علمای صرف و نحو ادبیات عرب از طرفداران این نظر است که ریشه کلمه الله «وله» است. مولوی در مثنوی نظر او را بیان کرده و می گوید:معنی الله گفت آن سیبویه           یولهون فی الحوائج هُم لَدَیـهگفت الهنا فی حوائجنا الیک         و التَمَسناها وَجَدناها لَدَیــــکترجمه: سیبویه درباره معنی الله گفت: الله کسی است که مردم در نیازهای خود شیداوار به سوی او می روند. گفت خدای ما در نیازهایمان به سوی تو روی می آوریم و از تو می خواهیم و آن ها را نزد تو می یابیم.شاید هم اله و وله دو گویش از یک زبان باشند، یعنی اول وله بوده و بعد آن را به صورت اله استعمال کرده اند؛ و وقتی آن را به صورت اله تلفظ نمودند معنی پرستش هم پیدا کرده؛ بنابراین معنی الله چنین می شود: آن ذاتی که همه موجودات ناآگاهانه شیدای او هستند و او تنها وجودی است که شایستگی پرستش دارد.برخی براین باورند که که در فارسی واژه ای معادل کلمه الله نداریم، و هیچ واژه ای رساننده تمام معنی الله نیست. زیرا اگر به جای الله «خدا» بگذاریم رسا نخواهد بود، چون خدا مخفف «خودآی» است و اگر خداوند به کار رود باز رسا نخواهد بود زیرا خداوند یعنی صاحب. اما چنین نیست .در هر زبانی برای معادل الله واژه های زیبایی وجود دارد که از جنبه هایی بر زبانهای دیگر برتری دارد. در فارسی نیز اهورامزدا ، ایزد ، یزدان ، کردگار ،خدا، خداوند ، پروردگار واژگانی زیبایند . با قاطعیت می توانیم بگوییم در عربی نیز هیچ واژه ای به زیبایی و رسایی خدا( خود+آی) نیست . این ها قدری مبالغه و خودباختگی در برابر زبان عربی و کوچک کردن زبان فارسی است . اما برخی که چندان نگاه خوشبینانه ای به اسلام ندارند این واژه را از ریشه ی بت لات می دانند و اصل الله را اللات می دانند که به الله تغییر شکل داده است .