وجه تسمیه مکه و اطراف آن 6

دلیل نامگذاری عرفات به این نام؟ 46 .   معاویة بن عمّار گوید از امام صادق(علیه السلام) درباره علت نامگذاری عرفات پرسیدم: فرمود: جبرئیل(علیه السلام) ، حضرت ابراهیم(علیه السلام) را در روز عرفه بیرون آورد. چون ظهر شد، به وی گفت: ای ابراهیم، به گناهت اعتراف کن و عبادت هایت را بشناس. از این رو به عرفات نامگذاری شد، چون که جبرئیل گفت: اعتراف کن، او هم اعتراف کرد. 47 .   عبدالحمیدبن ابی دیلم در حدیثی طولانی از امام صادق(علیه السلام)  نقل کرده که فرمود: ... سپس او (آدم) را از منا به عرفات برد و بر مکان اعتراف (عرفات) اقامت داد و گفت: چون خورشید غروب کند، هفت بار به گناه خود اقرار کن و هفت بار از خدا بخواه که بیامرزد و توبه ات بپذیرد. آدم چنان کرد و از این رو آن جا به مُعَرّف نام نهاده شد. 48 .    عرفات نامیده شد، چون آدم و حوّا در آنجا یکدیگر را شناختند. یا به دلیل گفته جبرئیل به حضرت ابراهیم(علیه السلام) هنگامی که مناسک را به او می آموخت: آیا شناختی؟ گفت: شناختم. یا به دلیل مقدس بودن و بزرگ بودنش، گویا پاکیزه گردانده شده است. 49 .   عبدالحمیدبن ابی دیلم از امام صادق(علیه السلام) نقل کرده که فرمود: ...سپس آدم را به عرفات برد(1) و او را بر عرفه وا داشت و به او فرمود: هرگاه خورشید غروب کرد، هفت مرتبه به گناهت اعتراف کن، آدم چنین کرد، به این دلیل عرفه نامیده شد، چون آدم(علیه السلام)در آنجا به گناهش اعتراف کرد، سپس این کار در فرزندان آدم سنت قرار داده شد که به گناهانشان اعتراف کنند مانند پدرشان، و از خدای عزّ وجلّ طلب بخشش کنند مانند پدرشان آدم(علیه السلام). چرا خَیف را بدین نام خواندند؟(2) 50 .   معاویة بن عمّار گوید: محضر مبارک حضرت صادق(علیه السلام) عرض کردم: برای چه خیف را خیف نامیده اند؟ فرمودند: به خاطر آن خَیف نامیدند که از وادی، بالاتر واقع شده و هر مکانی که از وادی مرتفع باشد، خَیف خوانده می شود. ــــــــــــــــــــــــــــــــــ 1  . منظور جبرئیل است که با آدم(علیه السلام) رفت . 2  . مکانی است که مسجد در آن قرار دارد. ابن اثیر در نهایه می نویسد: خیف، هر جای بلندی است که از مجرای سیل بالاتر و از سنگ های کوه به کنار است و مسجد منا، مسجد خَیف نامیده می شود; زیرا در دامنه کوه آن است. چرا مشعر الحرام را مزدلفه نام نهادند؟ 51 .   معاویة بن عمّار، از حضرت صادق(علیه السلام) ، در حدیث ابراهیم(علیه السلام) نقل می کند: هنگامی که جبرئیل(علیه السلام) به موقف (عرفات) رسید، در آن اقامه کرد تا خورشید غروب نمود، سپس ابراهیم(علیه السلام) را از آن جا بیرون برد و به او گفت: ای ابراهیم، کوچ کن به سوی مشعرالحرام. پس مشعرالحرام را مزدلفه خواندند. 52 .   معاویة بن عمّار، از حضرت صادق(علیه السلام) نقل کرده که فرمود: مزدلفه را به این خاطر مزدلفه نامیدند که حاجی ها از عرفات به سویش کوچ می کنند. 53 .   مزدلفه مکانی است میان عرفات و منا; زیرا تقرّب جسته می شود در آنجا به خداوند، یا به دلیل نزدیکی مردم به منا پس از بازگشت، یا برای این که مردم نصف شب به آنجا می آیند; یا به این دلیل که آنجا زمینی هموار و محل زباله است و این به معنا نزدیکتر است.