مارتیا:نام سردار ایلامی طبق نبشته سنگ بیستون
ماردین:نام منطقه وشهری در ترکیه
ماریا:پهلوانان و جنگاوران قوم میتانی کرد را ماریا می گفتند.
مارین:نام گیاهی که فقط در کوهستان ها می روید
ما رینه:یکی از آثار باستانی در ترکیه
فردین:دارنده ایین زرتشت
فرشاد:فرشاد
فرمسک:اشک
فروهر:روح /جاویدان
فریا:به کمک رسیدن
فریدون:قهرمان با ستانی اقوام ایرانی
فریشته:پری
فریناز:پر یناز
فه رامرز:نام پسر رستم
فه را نه ک:نام مادر فریدون
فه ر زاد:فرزاد
فه ر زا نه:فه رزان
فه ر زین:وزیر درباری شطرنج
فه ر شید:فرشید
فه رهاد:فر هاد قهرمان شیرین و فر هاد
فه ریبا:فریبنده
فه ریبو ر ز:نامی برای پسران
فه ریکه:سبزه نرسیده
قا ره مان:قهرمان
قاسپه:اواز کبک
قومری:نام پرنده ای است
کا رزان:دانا/عاقل
کاروان:کا ر وان
کا ر و س:گیاهی خو شبو
کاله:نو ر س
کا مران:خو شبخت
کا مره وا:کا میاب
کا میاب:کا مروا
کا میار:ارزو مند
کانی:چشمه
کاوه: کاوه اهنگر
کا وان:انقلاب بزرگ
کا ویار:کو هنورد/نگهبان کوه
کریشه:نوعی پارچه
کو چه ر:مهاجر
کوسار:کوهستان
کو یار:همراه سفر در کوه
که ژال:زیبا/زیبا روی
که ژان:کوهها
که ژو:سفید پوست
که ژین:ابریشم
که وی:کوه برفی
که و یار:حامی و نگهبان
که هیا:کد خدا
که یا نوش:کیانوش
کیا:پادشاه با قدرت
که یوان:ستاره زحل
کیو سان:کو هستان
کیو مه رس:نام نخستین پادشاه پیشدادی
گلاله:طرح /نقشه
گلیار:گل انار
گو وه ند:شادی /عروسی
گو ده رز:نام یکی از فرزندان کاوه اهنگر
گوران:نام یکی از طوایف کرد
گولاله:نام گلی
گولارا:گل ارا
گو لان:گلها/نخستین ماه بهاری در کردی
گو لباخ:گل باغچه
گو لبه هار:گل بهار
گو لچه ن:گل انار
گو لپه ر:گل پر
لیو ال:لب لعل
ما زیار:سردار ماد در لشکر کورش
ما ژ ده ک:نام پیامبر ایرانی در دوره ساسانی
ماسا:ماه اسا
مامز:آهو
ماندانا:دختر آژ دید هاک که مادرش کورش بود
ما نوش:ماه نوش
ماهر و:رخ همچون ماه
ماه شه ره ف:ماهشرف/ نام همسر خسرو خان والی اردلان که شاعر بر جسته ای نیز بود
ما هور:تابناک
مر وا ری:مروارید/سنگی است قیمتی
مروف:انسان
مزدا:بزرگ
مو ژده:نوید/مژده
مه ر جان:سنگی قیمتی سرخ رنگ
مه ر دو خ:خدای باستانی بابل
مه رینا:نام روستایی
منو چهر:دارای چهره ی بهشتی
مژ گان:مژه ها کنایه از زیبایی
مه ستانه:سر خو ش
مه لان:پر نده
مه نو شان:نام حاکمی که از طرف کیخسرو منصوب شده
مه هتاب:مهتاب
مه هشید:مهتاب
مه هناز:مهناز
مه هین:بزرگ
میترا:مهر
میخه ک:میخک
مید یا:سر زمین ماد و نام سلسله ماد
میلاد: دانش اموز /شاگرد/تولد
ناری:به رنگ انار
نا ریا:قاصد/ پیک
نازار:پر ناز
ناز په ری:نام بهرام گور
نازدار:کسی که نازش خریدار دارد
نا ز نین:دلربا
نازی:نازنین
نا زیلا:ناز یلی
نا سکی:نازک
نا سیار:اشنا
نا هید:گیاهی مانند ستاره /ستاره
نشتمان:وطن
نو شان:نو شیدن
نوش ئا فه رین:نوشافرین
نگین: نگین
نگار:زیباروی
نو شیار:نو شاننده
نو شین:گوارا/نو شیدن
نو شینه:گوارا
نه به ز:خستگی ناپذیر
نه چیره وان:شکارچی
نه خشین:پر نقش و نگار
نه رمین:رعنا قامت
نه ر گس:گل نر گس
نه سا:زمین و محل افتاب نگیر
نه سته ره ن:نام گلی
نه سرین:گل نسرین
نه شمیل:دلربا/خوش اندام
نه کیسا:چنگ زن و موسیقی دان خسرو پرویز
نه به ر:تازه رسیده
نه و رو ز:نخستین روز بهاری/عید باستانی
نیرگس:نام گلی نیلی رنگ
نیشان:نشانه
نیکسار:نام منطقه ای در نزدیکی سیواس ترکیه
نیگار:بت/ دوست داشتن
نیلو فه ر:نام گلی است نیلی رنگ
نسیم:باد/ نام بادی است بهاری
نوید:مژده
ورشه:درخشش /براق
و نه و شه:بنفشه
وه ر زیا:بزرگ
ویان:دلربا
ویدا:اشکار/هویدا
ها و ری:همراه / دوست
ها وتا:هما نند/مانند
ها وژین:همدم /همزیست
ها و یار:حامی یکدیگر
ها یا:اگاه
همایون:مبارک/ معشوقه همای
هو ریان:قبیله ای از قبایل کرد
هو زان:دانشمند
هو شه نگ:هو شنگ
هو گر:ساعی/امید وار
هو مان:صاحب /خداوند
هو نیا:شعر
هه ژار:فقیر/تهیدست
هه ژیر:زیبا / باهوش
هه لا له:گل لاله
هه لمه ت:حمله / یورش/نام فرمانده ای کرد
هه لو:عقاب/ پرنده شکاری
هه نار:انار
هه نگا مه:از اسامی کردی که در کرمانشان و اورامانات رایج است
هیدی:صبور
هیرا:وسیع/بزرگ
هیمن:هیمن
هینا:ماهر/امو زش دیده
هیژان:لایق/ارجمند
هیوا:امید
یادگار:یادگار
یا سه مه ن:یا سمن
یا وه ر:دوست /حامی
یه کد ل:دوست/راستینیه گا نه:یگانه
در مورد کلمه گوران - بر اساس دفاتر یارسان یکی از نامهای خداوند است همچنین لقب سلطان سهاک بنیانگذار ایین یارسان نیز میباشد. یکی از گویشهای کوردی نیز میباشد .